Nu de Corona-crisis ook in Nederland in volle hevigheid wordt gevoeld en de semi-lockdown tot minimaal 6 april a.s. zal voortduren, komen steeds meer cliënten met vragen over hun verplichtingen. Moeten ze wel betalen nu er geen diensten of goederen afgenomen worden? Kan ik onder mijn contract uit? Maar ook, ik kan er toch niets aan doen dat ik mijn diensten niet meer mag leveren? Ik wil wel betaald blijven krijgen. Welke mogelijkheden zijn er juridisch in dit Corona-tijdperk?
Er is geen antwoord te geven op deze vraag, die in alle gevallen passend is. Veel hangt af van wat er contractueel is afgesproken Toch valt er wel iets zinnigs over de ontstane situatie te zeggen.
Sprake van Overmacht
Het eerste wat opkomt is de vraag of de intrede van het Coronavirus een overmacht situatie oplevert. Hiervoor zal eerst in de contracten gekeken moeten worden. Daarvoor is in de eerste plaats van belang wat de contracten met uw klanten en leveranciers daarover zeggen. Of het Coronavirus als overmacht geldt, hangt helemaal af van de formulering van het contract of de van toepassing verklaarde algemene voorwaarden. Partijen mogen een en ander zelf bepalen. Als dit niet duidelijk is geregeld, of zelfs helemaal niet in het contract is opgenomen, moet aansluiting gezocht worden bij de wet. Een voorzichtige eerste opinie is dat bij het Coronavirus van een overmachtssituatie kan worden gesproken. In zijn algemeenheid kan bij het uitbrekende ziektes betwist worden of dit een overmachtssituatie oplevert. Voor Corona lijkt dit, gegeven de buitengewone ernst, omvang en ook vooral onvoorzienbaarheid en snelheid van deze crisis, echter wel bepleitbaar.
Overmacht, en dan?
Bij een geslaagd beroep op overmacht, dan kan de partij die moet “presteren” (denk aan het leveren van goederen) onder haar prestatie uitkomen zonder schadeplichtig te worden. De overeenkomst kan dan ook worden opgeschort of zelfs beëindigd. In de huidige omstandigheden is het dan ook van cruciaal belang te onderzoeken of een beroep op overmacht door u of uw klanten succesvol gedaan kan worden.
Onvoorziene omstandigheden
Als een beroep op een overmachtsclausule niet lukt, is een beroep op de zogenaamde onvoorziene omstandigheden misschien nog een mogelijkheid. Van belang is dan, om de wet erbij te nemen. Het moet gaan om omstandigheden, die op het moment van het sluiten van de overeenkomst nog in de toekomst lagen en die dusdanig zijn dat de wederpartij van degene die herziening van de overeenkomst verlangt, naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid ongewijzigde instandhouding niet mag verwachten. Dit is (dus) minder snel het geval dan bij overmacht.
Nader advies
Heeft u vragen over of u een beroep kunt doen op overmacht vanwege het Coronavirus, dan wel dat een beroep hierop door uw klanten terecht is? Aarzel niet contact met mij op te nemen via email: erik@denadvocaten.nl of mijn rechtstreekse mobiele nummer: 06 55 77 30 23.
